Neurologia to dziedzina medycyny, która pozwala diagnozować i leczyć choroby układu nerwowego, zarówno obwodowego, jak i ośrodkowego. Niektóre ze schorzeń, którymi zajmuje się neurologia, są też obiektem zainteresowania psychiatrii. Dlatego współpraca specjalistów z tych dwóch dziedzin jest bardzo częsta. Do najczęstszych chorób, którymi zajmuje się neurologia należą te, których podłożem jest proces uszkadzający układ nerwowy.
Do najczęstszych schorzeń neurologicznych należą zakażenia układu nerwowego oraz choroby naczyniowe. Zakażenia układu nerwowego to zawsze bardzo poważne schorzenie, które może skończyć się nie tylko pogorszeniem zdolności, ale nawet śmiercią. Można tu wymienić np. zapalenie opon mózgowych czy zapalenie mózgu. Te choroby mogą mieć podłoże zarówno wirusowe, jak i bakteryjne. Bardzo groźną chorobą, o której było niedawno głośno, to BSE, czyli tzw. choroba wściekłych krów, wywoływana przez priony. Do dziś nie udało się wynaleźć na nią lekarstwa i pozostaje tylko zapobieganie zakażeniu.
Do chorób naczyniowych można zaliczyć krwotok śródmózgowy, zawał mózgu czy napady niedokrwienne. Choroby naczyniowe mają bardzo różną etiologię. Bardzo często leczenie farmakologiczne jest połączone z leczeniem chirurgicznym. Jak w każdym przypadku chorób, które związane są z układem nerwowym, rokowania mogą być bardzo różne. Zależeć będą nie tylko od rodzaju choroby, ale też od ogólnego stanu zdrowia czy uwarunkowań genetycznych.
Bardzo dużą grupą chorób, którymi zajmuje się neurologia, to choroby o podłożu genetycznym oraz powstałe na wskutek różnych urazów. Wśród nich mogą być zarówno urazy wywołane przez kontuzje, jak i te okołoporodowe. Choroby o podłożu genetycznym są leczone nie tylko przez neurologów, ale także przez lekarzy wielu innych specjalności.
Z wieloma chorobami układu nerwowego medycyna nie potrafi sobie jeszcze radzić. Są to np. stwardnienie rozsiane czy choroba Alzheimera. Ciągle trwają badania nad przyczynami tych chorób oraz poszukiwania skutecznych leków. Jednak do dziś lekarze nie potrafią skutecznie leczyć tych bardzo ciężkich chorób.
W neurologii bardzo ważne jest właściwe zdiagnozowanie choroby. Dlatego lekarz bardzo skrupulatnie bada pacjenta. Rozpoczyna od typowych oględzin, sprawdza ogólny stan ciała, a potem przechodzi do badań głowy. Tu sprawdza jak działają nerwy czaszkowe. Potem sprawdza kończyny, ich ułożenie, siłę, zborność, odruchy i czucie. Bardzo ważne jest sprawdzenie chodu pacjenta oraz mowy. Aby ocenić wyższe czynności korowe, lekarz musi sprawdzić mowę, orientację, pamięć i ilość posiadanych informacji.
Bardzo często w neurologii wykorzystuje się szereg badań pomocniczych. Do najważniejszych należy elektroencefalografia, czyli popularne EEG, elektromiografia, USG przepływów tętniczych, tomografia. W przypadku podejrzenia chorób genetycznych konieczne jest zwykle wykonanie specjalistycznych badań genetycznych. Przydają się też badania biochemiczne, które pomagają ustalić, na jakie schorzenie pacjent choruje.
